خانم ها در ۹ ماه حاملگی لازم است تا آزمایشات و چکاپهایی را به صورت منظم انجام دهند، برخی از معاینات به صورت ماهانه انجام میشود که شامل بررسی اضافه وزن، گوش دادن به صدای ضربان قلب نوزاد و بررسی علائم جسمانی مادر میباشد، برخی دیگر از آزمایشات هر سه ماه یک بار انجام میشود، یکی از تستهای مهم که در طول هر سه ماه باید انجام شود سونوگرافی میباشد. در ادامه به بررسی سونوگرافی سه ماهه دوم بارداری یکی از مهم ترین سونوگرافی ها می پردازیم.
سونوگرافی در طی دوران حاملگی
سونوگرافی یکی از ابزار مهم جهت ارزیابی سلامت جنین است که هیچ گونه عارضه جانبی برای مادر و جنین به همراه نخواهد داشت.
سونوگرافی سه ماهه اول بارداری بیشتر به منظور تائید انجام می دهند اما هدف از انجام سونوگرافی سه ماهه دوم بارداری بررسی موارد مختلفی می باشد که مهم ترین آن ها به شرح زیر می باشد:
- ارزیابی سن حاملگی
- تعیین زمان تقریبی زایمان
- بررسی رشد کودک
- بررسی قد و وزن نوزاد
- بررسی تعداد جنینهای زنده
- بررسی آناتومی جنین
- بررسی ضربان قلب جنین
- ارزیابی رشد فیزیکی کودک و بررسی سلامت سر، مغز، صورت، لبها، قلب، معده، ریه، دیواره شکم، کلیهها، مثانه، ستون فقرات، بازوها، دست و پاهای نوزاد
- تعیین بسیاری از مشکلات و بیماریهای جنین
- بررسی موقعیت جفت
- بررسی حجم مایع آمنیوتیک
با توجه به تمامی موارد گفته شده باید اشاره کنیم که با انجام سونوگرافی سه ماهه دوم تشخیص بعضی از بیماری های را نیز می توان انجام داد که برخی از مهم ترین آن ها به شرح زیر می باشد:
تجمع بیش از حد مایع در مغز (هیدروسفالوس)
اسپینا بیفیدا
بیماریهای قلبی مادرزادی
هرگونه نقص و یا مشکل فیزیکی در اندامها
حدود ۱۷ تا ۸۵ درصد از ناهنجاریهای جنین توسط سونوگرافی قابل تشخیص و ارزیابی میباشد، ولی این نکتهی مهم را باید بدانید که از طریق سونوگرافی نمیتوان تمام ناهنجاریهای جنین را تشخیص داد.
گاهی اوقات به دلیل حرکت جنین و یا چاق بودن مادر ممکن است زاویهی مناسبی برای دیدن مهیا نباشد علاوه بر آن در مواردی که پزشک به بیماری خاصی مشکوک است میتواند درخواست سونوگرافی واژینال را جهت بررسیهای دقیقتر داشته باشد.
نکته: با اینکه انجام سونوگرافی ترانس واژینال کاملاً اختیاری میباشد اما در صورتی که پزشک درخواست انجام این سونوگرافی را داشته باشد بهتر است که اقدام به انجام آن نمائید.
سونوگرافی سه ماههی دوم بارداری به عنوان بخشی از برنامههای مراقبت از مادران در بسیاری از کشورهای اروپایی از سال ۱۹۸۰ بوده است.
بهترین زمان جهت انجام سونوگرافی سه ماههی دوم
سه ماهه دوم بارداری از هفتهی ۱۳ شروع و تا ۲۷ هفته و ۶ روز ادامه دارد.
زمان مناسب جهت انجام سونوگرافی سه ماهه دوم بارداری بین هفتهی ۱۸ تا ۲۳ میباشد اما زمان ایدهآل انجام آن بین هفته ۱۹ تا ۲۰ میباشد، در این زمان ساختارهای جنین را میتوان با وضوح بالا مشاهده نمود.
روش انجام سونوگرافی سه ماهه دوم بارداری
سونوگرافی سه ماهه دوم توسط یک متخصص سونوگرافی انجام داده می شود. پیش از حضور در بهترین مرکز سونوگرافی بهتر است لباسهایی بپوشید که به راحتی بتوانید آن را در قسمت شکم بالا ببرید. (لباسهای دو تیکه که در ناحیه شکم جدا شود ایده آل هستند).
بعد از اینکه روی تخت قرار گرفتید و لباس خود را در ناحیه شکم بالا زدید پزشک یک ژل شفاف روی پوست ناحیه زیر شکم قرار میدهد تا پروب اولتراسوند به راحتی روی پوست حرکت کند.
با حرکت پروب روی شکم، پزشک میتواند جنین را روی مانیتور مشاهده نماید و تصاویر و یا فیلمهایی از او تهیه نماید، گاهی اوقات جنین در شرایطی قرار میگیرد که دیدن جزئیات اندامهای او مشکل میباشد، در این زمان ممکن است پزشک از شما بخواهد که به پهلو قرار بگیرید و یا اینکه به بیرون بروید و چند دقیقهای قدم بزنید و سپس برای سونوگرافی مجدد بازگردید یا اینکه مثانهی خود را خالی نمائید.
مدت زمان انجام سونوگرافی سه ماهه دوم
در خصوص مدت زمان انجام این سونوگرافی باید اشاره کنیم که حدودا ۱۰ الی ۱۵ دقیقه زمان می برد، با توجه به اینکه حدود نیمی از نواقص ژنتیکی و مادرزادی از طریق سونوگرافی انجام میشود پیشنهاد میشود که هر خانم بارداری در طول هر سه ماه یک سونوگرافی را انجام دهد، با توجه به نتایج سونوگرافی ممکن است نیاز به آزمایشات دقیقتری مانند آمنیوسنتز و یا تست پرزهای کوریونی باشد، با انجام این تستهای میتوانید تا حدود زیادی از تولد نوزادی با نواقص ژنتیکی و غیر قابل درمان جلوگیری نمائید.
سوالات متداول
بله انجام این سونوگرافی لازم است تا در سه ماه دوم بارداری حتما انجام داده شود.
خیر – ولی تنها لازم است تا مثانه شما کمی پر باشد.
سخن پایانی
تا به اینجای مقاله شما را با اهمیت انجام سونوگرافی سه ماهه دوم بارداری آشنا شدید و لازم است تا خانم ها انجام این سونوگرافی را در طول این دوران انجام دهند تا از این طریق بتوانند سلامت نوزاد مطمئن شوند. در صورتی که ساکن شهر تهران هستید برای انجام هر یک از سونوگرافی ها می توانید به مرکز سونوگرافی طنین مراجعه کنید.