پانورکس

ممکن است برای شما نیز پیش آمده باشد که بعد از اینکه به دندان پزشکی مراجعه کردید ؛ پزشک برای معاینه و ارزیابی بیشتر دندان ها و آگاهی از میزان پوسیدگی دندان ها ، برای شما انجام پانورکس یا عکس OPG را تجویز کرده باشد. بهترین مرکز رادیولوژی ، سونوگرافی و ماموگرافی تخصصی طنین واقع در غرب تهران ، مجهز به پیشرفته ترین و جدید ترین دستگاه های تصویرداری می باشد ، از همین رو همواره قادر به ارائه خدمات تخصصی در این زمینه می باشد. اگر درباره پانورکس میخواهید اطلاعاتی کسب کنید مقاله دکتر اعظم غیبی را که درباره این موضوع است حتما مطالعه کنید.

پانورکس چیست ؟

پانورکس که یکی از مهم ترین خدمات دکتر اعظم غیبی می باشد ، یک چکاپ و ارزیابی تصویری است که به دندانپزشک ، ارتودنتیست ، جراح فک و دهان کمک می کند تا به شناسایی و درمان بیماری ها و شرایط متفاوت دهان و دندان بپردازد. اما شاید تاکنون این سوال برایتان پیش آمده باشد که عکس OPG یا پانورکس چیست ؟ چه کاربردی هایی دارد ؟ ما در ادامه این مقاله در رابطه با کاربرد ها و مزایای استفاده از این روش تصویربرداری مطالبی را بیان نموده ایم. از این رو توصیه می کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

پانورکس یا عکس دندان که با نام عکس OPG نیز در میان عموم معروف است ، نوعی اسکن بوده که با استفاده از اشعه ایکس می تواند نمای پانورمای گسترده ای از نواحی تحتانی صورت به وجود بیاورد. این نوع تصویربرداری قادر است کلیه دندان ها از جمله دندان های که هنوز ظاهر نشده اند ؛ از قبیل دندان های عقل ، در هر دو فک بال و پایین بر روی یک تصویر نمایان سازد. علاوه بر آن می تواند نمایی از استخوان فک و مفاصل گیجگاهی که فک را به جمجمه متصل می نماید ؛ را نشان دهد. به نوعی می توان گفت این روش یک نوع تصویربرداری دو بعدی است که می تواند ظاهر دهان را در یک عکس که حاوی دندان ها ، فک بالا و پایین ، ساختارهای اطراف آن و غیر است ؛ را نشان دهد.

فک انسان شباهت بسیار زیادی به نعل اسب دارد ، با این وجود عکس پانوراما ، یک تصویر مسطح از ساختمان منحنی به وجود می آورد. به طور معمول می تواند جزئیات بسیار زیادی از استخوان های فک و دندان ها نمایش دهد. دندان پزشک با استفاده از این عکس می تواند بسیاری از مشکلات مربوط به دندان که با استفاده از عکس های معمولی ، نمی توان شناسایی نمود ؛ را تشخیص دهد.

کاربرد پانورکس

پانورکس یک معاینه ساده و معمولی می باشد که به وسیله دندان پزشک و جراح دهان و دندان تجویز می شود. از همین رو می توان گفت این روش تصویربرداری یکی از مهم ترین و پرکاربرد ترین ابزار تشخیصی برای بررسی شرایط دهان و دندان می باشد. این تکنیک عکس برداری ناحیه بزرگ تری نسبت به متد های عکس برداری معمولی از داخل دهان به وجود می آورد. در نهایت می تواند اطلاعات ارزشمندی در رابطه با سینوس های قرار گرفته در فک بالا ، محل قرارگیری دندان ها و سایر نا هماهنگی های استخوانی و مربوط به دهان را نشان دهد. برای انجام این تست می توانید به بهترین مرکز تخصصی رادیولوژی طنین در تهران مراجعه کنید.

این معاینه می تواند برای تعیین زمان گذاشتن دندان مصنوعی کامل یا جزئی ، بریس ، کاشت دندان و غیره نیز مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر موارد ذکر شده می توان گفت پزشک با استفاده از تصاویر به دست آمده از پانورکس یا OPG دندان می تواند به شناسایی مشکلات پزشکی که در ادامه گفته می شود ؛ بپردازد.

• عارضه پریودنتال پیشرفته
• شناسایی بودن کیست در استخوان فک
• شکستگی
• عفونت
• وجود تومور
• اختلالات مفاصل گیجگاهی فکی
• بررسی وضعیت دندان ها قبل از کشیدن دندان عقل

انواع عکس برداری پانورکس

به طور کلی می توان گفت با استفاده از پانورکس می توان دو نوع تصویر از دهان گرفت که عبارت اند از : داخل دهان و خارج دهان. در عکس های داخل دهانی ، دوربین در دهان فرد قرار می گیرد. در حالی که در تصاویر خارج دهانی ، دوربین در بیرون از دهان و در درون یک دستگاه که در کنار سر شما می باشد ؛ قرار دارد.

انواع عکس های پانورکس داخل دهانی

• بایت وینگ :

در این نوع عکس جزئیات دقیقی از دندان های بالا و پایین در یک ناحیه از دهان نشان داده می شود. هر یک عدد ، تصویر بایت وینگ تنها یک دندان را از قسمت بالایی تاج دندان تا استخوان نشان می دهد. در تصاویر به دست آمده وضعیت روکش دندان یا ترمیم های دیگر دندانی را نیز می توان مشاهده نمود.

• پری اپیکال :

این نوع تصویر که با نام رادیوگرافی تک دندان نیز شناخته می شود. به پزشک این امکان را می دهد تا یک یا دو دندان را به صورت کلی از قسمت تاج تا محل اتصال ریشه به فک بررسی نماید. به بیانی دیگر می توان گفت این نوع تکنیک عکسبرداری قادر است جزئیات دقیقی از آناتومی دندان و ساختار آناتومیک اطراف آن را نشان دهد.

•  اکلوزال :

این نوع تصویر می تواند نمای از موقعیت و رشد دندان های فک فوقانی یا تحتانی ارائه دهد.

انواع مختلف تصاویر پانورکس خارج دهانی

از انواع مختلف این تصویربرداری در بهترین مرکز تخصصی رادیولوژی طنین واقع در تهران ، زیر نظر دکتر غیبی می توان به موارد زیر اشاره نمود :

پانورامیک :

این روش قادر است تمامی دندان ها را در یک عکس واحد نشان دهد.

سفالومتری :

یک سمت از کل سر را نمایش می دهد. به بیانی دیگر تنها برای مشخص کردن ارتباط دندان ها ، فک و نیم رخ در ارتودنسی ، جراحی های مربوط به فک و چانه و موارد این چنینی مورد استفاده قرار می گیرد.

توموگرام :

یکی از تصویربداری های پانورکس ، توموگرام می باشد که تنها یک لایه یا ناحیه خاصی از دهان را می تواند نمایش دهد. سایر لایه ها را تار می سازد تا به وضوح بتوان ساختمان هایی را دیدن آن ها بسیار سخت و دشوار می باشد را مشاهده نمود.

سی تی اسکن دندان :

نوعی تصویربرداری به صورت سه بعدی می باشد که بیشتر برای شناسایی و بررسی مشکلات استخوان فک مانند وجود کیست ، تومور ، خرد شدگی و شکستگی صورت می پذیرد.

سی تی پرتو :

قادر به ارائه تصاویر سه بعدی از ساختمان دهان ، بافت های نرم ، عصب ها و استخوان ها می باشد. از این مورد بیشتر برای کاشت ایمپلنت ، بررسی وجود کیست و تومور و غیره استفاده می شود. علاوه بر موارد فوق قادر به نشان دادن مشکلات لثه ها ، ریشه دندان ها و فک ها نیز می باشد. زاویه عکس گرفتن در سی تی پرتو یا سی تی اسکن های معمولی متفاوت می باشد. چرا که این دستگاه به دور سر بیمار می چرخد و هر آنچه که مورد نیاز است را در یک چرخش کسب می کند.

عوارض پانورکس

برای گرفتن تصویر ، دندان باید در معرض تابش مقدار بسیار کمی اشعه ایکس قرار بگیرد. البته لازم به ذکر است که دوز اشعه ساطع شده از این دستگاه ، بسیار زیاد نیست به همین خاطر خطری فرد را تهدید نمی کند. اما چنانچه باردار هستید و می خواهید از این روش تصویر برداری استفاده کنید ، حتما پزشک را در جریان این موضوع قرار دهید. با انجام پانورکس در بهترین مرکز سونوگرافی تخصصی در تهران می توانید از بروز هرگونه عوارض پیشگیری نمایید.

اجزای رادیوگرافی پانورکس تمام دیجیتال

این دستگاه از یک بازوی افقی که منبع ایکس ری دارد و یک محفظه حاوی فیلم که در مقابل یکدیگر قرار می گیرند ، تشکیل شده است. برای انجام تصویر برداری لازم است جمجمه ی بیمار بین این منبع و محفظه قرار بگیرد تا تصاویر مورد نظر گرفته شود. این دستگاه قادر است علاوه بر دندان ، آرواره های فک انسان را نیز نمایش دهد. هم چنین این دستگاه حرکت چرخشی داشته و در یک مسیر شروع به حرکت می کند و به تهیه عکس های رادیوگرافی از دهان و دندان می پردازد. این دستگاه دقت بالایی در تصویربرداری و تشخیص بیماری ها دارد و می تواند کمک شایانی به پزشکان در زمینه تشخیص و درمان بیماری ها نماید. حسگرهای موجود در دستگاه رادیوگرافی پانورکس از نوع حسگرهای سی تی اسکن می باشد.

مزایای اصلی رادیوگرافی تمام دیجیتال

دکتر غیبی ، در طنین ، بهترین مرکز سونوگرافی و رایولوژی تخصصی در تهران در خصوص مزایای رادیوگرافی تمام دیجیتال توضیحاتی را بیان نموده اند ، که به شرح زیر است :

• قادر است تمام دندان ها و استخوان صورت را پوشش دهد.
• از دوز پایین تابش اشعه برای عکس برداری از بیمار استفاده می شود.
• به دلیل عدم قرار دادن هیچ گونه فیلمی در داخل دهان بیمار می توان گفت انجام این پروسه بسیار راحت می باشد.
• سرعت بالای دستگاه که در مدت زمان کوتاهی تصاویر ثبت می شود.
• اطلاعات و تصاویر به دست آمده از پانورکس به راحتی ذخیره می شوند.
• در بیمارانی که نمی توانند دهان خود را باز نگه دارند به راحتی قابل استفاده می باشد.
• قدرت وضوح بالا و کیفیت مطلوب
• اندازه گیری دقیق پوسیدگی دندان برای ترمیم و عصب کشی
• اندازه گیری طول ریشه های دندان برای انجام درمان های مربوطه
• قابلیت مدیرت ، ویرایش ، ارسال و ذخیره تصاویر بر روی شبکه
• قابلیت کاربری بسیار آسان با کم ترین میزان اشعه و در کوتاه ترین زمان
• قابلیت تصویربرداری سه بعدی و تومو گرافی
• امکان حذف اختلالات تصویری به دلیل حرکت بیمار

از پانورکس تمام دیجیتال در چه مواردی استفاده می شود ؟

1. برای پیدا کردن منشاء درد در دندان
2. بررسی ارتودنسی قبل و بعد از انجام
3. بررسی های لازم برای کاشت ایمپلنت دندان
4. تشخیص و شناسایی دندان های عقل پنهان شده در فک
5. تشخیص در عدم وجود استخوان پریودنتال و درگیری پری اپیکال
6. تشخیص سرطان های مرتبط با فک و دهان
7. قدرت تشخیص بالا در ناهنجاری های ناشناخته نظیر کروبوبیسم ، دیسپلازی
8. بررسی سنگ های غدد بزاقی
9. تشخیص و بررسی قبل و بعد از جراحی نا هنجاری های مربوط به فک و صورت
10. بررسی و تشخیص اختلالات TMJ و anlylosis

مکانیسم انجام پانورکس تمام دیجیتال

برای این منظور لازم است بیمار یک دندان گیر پلاستیکی را گاز گرفته تا تمام دندان هایش به خصوص تاج های دندان به صورت مجزا و دقیق قابل مشاهده باشد. کل انجام مراحل تصویربرداری با پانورکس دیجیتال در کمتر از یک دقیقه انجام خواهد شد. زمان تابش اشعه با توجه به چرخش دستگاه در اطراف سر بیمار متفاوت می باشد. با شروع چرخش در اطراف جمجمه سر بیمار ، تصاویر ترکیبی از فک بالا و پایین به صورت همزمان ثبت خواهد شد. لازم به ذکر است که تمامی عناصر تصویر با سرعت یکسان بر روی فیلم ظاهر نمی شود ؛ زیرا بعضی از آن ها در فاصله ای دور تر از مرکز چرخش قرار گرفته است.

اساس کار پانورکس و سفالومتری

سفالومتری به منظور اندازه گیری جمجمه ، دندان ، فک و صورت کاربرد دارد به تصاویر به دست آمده از این روش سفالوگرام گفته می شود. دندانپزشکان و جراحان دندان از این تصاویر به عنوان نقشه درمان استفاده می کنند. ارتباط بین نسج نرم و استخوان ها در سفالوگرام قابل مشاهده است و به این ترتیب می تواند به تشخیص اختلالات رشد قبل و در حین درمان در جهت ارزیابی پیشرفت درمان به پزشکان کمک زیادی کند. سفالومتر نوعی دستگاه است که با ابزاری مخصوص سر را نگه می دارد و سپس با استفاده از اشعه ایکس عمل تصویربرداری را انجام می دهد. هدف اصلی این دستگاه رسیدن به اندازه های استاندارد و نزدیک به واقعیت است. سفالومتری در دو وضعیت نیم رخ و تمام رخ قابل انجام می باشد که نمای نیم رخ آن کاربرد بیشتری دارد.

پانورکس و سفالومتری دیجیتال

با گذشت زمان ، دندانپزشکی از تکنولوژی فیلم فاصله گرفته و تکنولوژی دیجیتال ایکس ری که برپایه سنسورهای دیجیتال و کامپوتر می باشد ، جایگزین آن شده است. از ویژگی های پانورکس دیجیتال می توان به وسعت بیشتر جریان اشعه در مقایسه با سیستم های مبتنی بر فیلم اشاره کرد که به معنای کاهش هزینه به دلیل کاهش اسکن های تکراری می باشد. همچنین میزان تابش اشعه به بیمار کاهش پیدا می کند. در صورتی که تصاویر ایکس ری به صورت فایل دیجیتال ذخیره شده باشند ، قابلیت چاپ مجدد تصاویر وجود دارد. از دیگر مزایای این روش می توان به رویت لحظه ای تصاویر ، توانایی ارسال از طریق ایمیل برای بیمار و سایر همکاران ، توانایی تغییر و ادیت ، عدم نیاز به تاریکخانه و مواد شیمیایی برای چاپ عکس ، کاهش تابش اشعه و بررسی آسان و قابل اعتماد اشاره نمود. زمان تصویربرداری با پانورکس دیجیتال نسبت به دستگاه های قدیمی از ۱۷ به ۱۰ ثانیه کاهش پیدا کرده است و بلافاصله بعد از تابش اشعه ، می توان تصاویر را رویت کرد. همچنین وضوح تصاویر به قدری بالا است که می توان طول ریشه تک دندان ها را مانند رادیوگرافی دندان به وضوح مشاهده کرد. این قابلیت موجب می شود تا بتوان به صورت دقیق میزان پوسیدگی هر دندان را برای عصب کشی و ترمیم اندازه گیری کرد.

رادیوگرافی OPG را می توان به سه روش انجام داد :

1. روش مستقیم : در این روش یک سنسور الکترونیک را برای عکسبرداری داخل دندان قرار می دهند.
2. روش غیر مستقیم : از اسکنر اشعه ایکس استفاده می شود تا تمام تصاویری که با روش رادیولوژی قدیمی ثبت شده اند را مانند تصاویر دیجیتال مشاهده نمود.
3. روش نیمه مستقیم : این روش با ترکیبی از سنسور و اسکنر برای تبدیل کردن اشعه ایکس به فیلم دیجیتال کاربرد دارد.