به منظور تشخیص اندومتریوزیس از سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس استفاده می شود، در حالت کلی اندومتریوز ها بافت هایی هستند که رحم شما را می پوشانند و می توانند حتی در مکان های خارج از رحم مانند روده ها و مثانه به وجود بیایند، این بافت خارج از محل آندومتر می تواند ملتهب شود و به کیست هایی به نام اندومتریوم تبدیل شود که علائم ناخوشایندی مانند گرفتگی دردناک قاعدگی را به وجود می آورد. سونوگرافی قادر به تشخیص کامل آندومتریوز نمی باشد، اما با توجه به اطلاعاتی که ارائه می دهد می تواند به تشخیص کامل و همچنین درمان کمک کند.
چه هنگام از سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس استفاده می شود؟
باید اشاره کنیم که به وسیله این سونوگرافی می توان بافت های اندومتری که به شکل کیست درآمده و همچنین بافت هایی اندومتری که درون یک ارگان فرو رفته و عمیق هستند را تشخیص داد.
اما در پاسخ به سوال اصلی ما در این بخش از مقاله باید اشاره کنیم که خانم ها با داشتن هریک از شرایط زیر لازم است تا حتما سونوگرافی اندومتریوزیس را انجام دهند که مهم ترین آن ها به شرح زیر می باشد:
- در صورتی که فرد سابقه عفونت رحمی و لگنی داشته باشد
- باردار نشدن در صورت تلاش های مکرر
- ابتلای دیگر زنان خانواده به اندومتریوزیس
- مسدود شدن راه خروج خون قاعدگی از بدن
با توجه به شرایط نام برده اگر لازم است تا این سونوگرافی را انجام دهید حتما برای انجام آن به بهترین مرکز سونوگرافی در تهران مراجعه نمایید.
علت ایجاد اندومتریوز چیست؟
آندومتریوز زمانی رخ میدهد که سلولهای لایه داخلی رحم در جای دیگری از بدن (لگن) یافت شود. هر ماه این بافتهای خارج از رحم به همان شیوه لایه داخلی رحم ضخیم شده و فرو میریزند که همراه با خونریزی است. این خونریزی داخلی در داخل لگن، مثل پریود راهی برای خروج از بدن ندارند. این حالت باعث التهاب، درد و تخریب اورگانهای تناسلی می گردد. وجود زخم ناشی از انجام جراحی زنان اعم از زایمان سزارین و یا هیسترکتومی موجب رشد سلول های آندومتر در بیرون از دهانه رحم می شود که می توان گفت از دلایل ایجاد چنین مشکلی می باشد.
معمولا اندومتریوز در چه جاهایی یافت می شود؟
این مشکل معمولا در لگن نمود پیدا می کند ولی در اندام های دیگر نیز ممکن است به وجود بیاید.
✅ روی تخمدان ها
✅ درون یا روی لوله های رحمی
✅ در تمامی نقاط رحم
پروسه سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس
به منظور انجام سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس لازم نیست که حتما ناشتا باشید و همانند سونوگرافی ترانس واژینال مثانه فرد لازم است تا حتما خالی باشد، اما توجه داشته باشید که اگر سونوگرافی به صورت شکمی انجام شود نیاز به پر بودن مثانه است.
برای شروع این سونوگرافی تخصصی در ابتدا برروی تخت مخصوصی دراز بکشید، بعد پزشک متخصص لوله پروپ را به ژل مخصوصی آغشته می کند، تا از این طریق بتواند تصویر برداری را انجام دهد.
مدت زمان انجام این سونوگرافی ممکن است ۲۰ الی ۳۰ دقیقه طول بکشد.
مهم ترین مزایای سونوگرافی اندومتریوزیس
در صورتی که سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس در زمان مناسبی برای تشخیص استفاده شود ، می توان شاهد مزایای بسیاری اعم از تشخیص و درمان ناباروری، سابقه عفونت های لگنی و انسداد راه خروج طبیعی خون قاعدگی از بدن باشد. پزشک لازم است قبل از تجویز این سونوگرافی معیارهایی را در نظر بگیرد و سپس انجام این آزمایش را تجویز نماید. زیرا تمام افراد را نمی توان کاندیدای مناسبی برای انجام این نوع سونوگرافی باشند.
در سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس چه چیزهایی را می توان تشخیص داد؟
- در سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس هرگز نمی توان ضایعات سطحی اندومتریوز را تشخیص داد؛ زیرا این ضایعات جرم واقعی نداشته و تنها رنگ دارند و در لاپاراسکوپی به خوبی می توان این ضایعات را مشاهده کرد.
- اندومتریوز عمیق معمولا باعث تخریب بیشتر آناتومی طبیعی بدن می شود. از آنجایی که ضایعات اندومتریوز به رباطها، روده و مثانه نفوذ میکنند، یک توده یا ندول کوچک ایجاد خواهد شد که جرم دارد و با سونوگرافی قابل تشخیص می باشد. همچنین چسبندگی هایی که می تواند بین اندام هایی مانند روده و رحم یا رحم و تخمدان ها ایجاد شوند، با سونوگرافی قابل مشاهده می باشد.
- اغلب هنگامی که آندومتریوز عمیق به طور غیرمنتظره در لاپاراسکوپی یافت می شود، بدون تشخیص قبل از عمل با سونوگرافی، حذف آندومتریوز نمی تواند کامل شود ؛ چرا که برای حذف چنین ضایعاتی به آمادگی خاصی نیاز می باشد یعنی بیمار نیاز به آماده سازی روده دارد تا امکان جراحی روی روده فراهم شود، اگر این ضایعات قبل از عمل تشخیص داده شوند و آمادگی های لازم نیز انجام شود می توان از جراحی تکراری اجتناب کرد.
- هر چه ضایعه بزرگتر باشد، در سونوگرافی راحتتر دیده میشود البته باید اشاره کنیم اگر توسط متخصص تصویربرداری با تجربه انجام شود، ضایعات چند میلیمتری نیز قابل تشخیص هستند.
نکته: سونوگرافی هرگز نمی تواند آندومتریوز را به طور کامل رد کند؛ زیرا نوع سطحی آندومتریوز را نمی توان با سونوگرافی تشخیص داد. در صورت وجود علائم قابل توجه، ممکن است برای رد آندومتریوز، لاپاراسکوپی لازم باشد. اما اگر سونوگرافی طبیعی باشد، به احتمال زیاد آندومتریوز در لاپاراسکوپی قابل شناسایی خواهد بود.
بهترین زمان مراجعه به پزشک جهت تشخیص اندومتریوز
اندومتریوز از جمله بیماری های مرموز و دردناک است. ممکن است بسیاری از افراد سال ها به این بیماری دچار باشند و درد زیادی را تحمل کنند. به همین علت توصیه می شود هرگاه با علائم هشداردهنده این بیماری مواجه شدید حتما به یک مرکز سونوگرافی خوب مراجعه نمایید.
تا بعد از معاینه و ارزیابی دقیق توسط پزشک سونوگرافی را انجام دهید، توجه داشته باشید که انجام این سونوگرافی در دختران باکره به وسله سونوگرافی شکمی انجام داده می شود که می توان گفت نتایج بسیار دقیقی را نیز به همراه خواهد داشت.
سوالات رایج
امواج به کار رفته در سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس ، معمولا ایمن و بی خطر می باشند و در طول انجام پروسه از امواج رادیواکتیو استفاده نمی شود و این پروسه تماما به وسیله امواج رادیویی انجام شده و کاملا بی ضرر هستند.
سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس و MRI هر دو می توانند توده هایی را پیدا کنند که احتمالاً نشانه ای بر وجود اندومتریوز هستند. اما هر کدام از این روش ها دارای مزایا و معایبی هستند. انتخاب روش مناسب برای شما برعهده پزشک می باشد.
اندومتریوز خوش خیم است و احتمال بدخیم شدن این بیماری بسیار نادر می باشد.
نتیجه گیری
سونوگرافی تخصصی اندومتریوزیس می تواند شما را یک قدم به تشخیص علائم آندومتریوز نزدیکتر کند. سونوگرافی برای آشکار کردن علائم اندومتریوز یک روش ایمن، سریع و موثر است که می تواند به پزشک کمک کنند تا بدون نیاز به جراحی، اندومتریوز را به عنوان علت احتمالی درد و ناراحتی شما شناسایی کند.